Czy czeka nas kolejna zmiana przepisów?

W celu pra­wi­dło­wego gospo­da­ro­wa­nia odpa­dami należy pamię­tać, że każdy pod­miot w łańcu­chu gospo­darki odpa­dami jest za nią odpo­wie­dzialny, to zna­czy każdy kto wytwa­rza odpady, a także pod­mioty, które je odbie­rają oraz te które je uniesz­ko­dli­wiają.
Racjo­nalna gospo­darka powinna być dosto­so­wana nie tylko do warun­ków lokal­nych, ale kosz­to­wać także mniej lub tyle samo, co roz­wią­za­nia zale­cane przez UE. Powinno dążyć się do powsta­wa­nia jak naj­mniej­szej ilo­ści odpa­dów, a także ich segre­ga­cji oraz powtór­nego wyko­rzy­sta­nia.
Na nie­ko­rzyść obec­nego sys­temu gospo­darki odpa­dami ist­nie­ją­cego w Pol­sce działa brak segre­ga­cji i wciąż duża masa odpa­dów tra­fia­ją­cych na skła­do­wi­ska odpa­dów. Pro­blem sta­nowi rów­nież niska świa­do­mość miesz­kań­ców doty­cząca odpo­wied­niego postę­po­wa­nia z odpa­dami (np. pro­blem nie­zgnia­ta­nych bute­lek i puszek, brak wie­dzy o pra­wi­dło­wej segre­ga­cji odpa­dów, spa­la­nie odpa­dów w gospo­dar­stwach domo­wych, „dzi­kie” wysy­pi­ska odpa­dów, zasy­py­wa­nie odpa­dów w dołach). Dodat­kowo duża część miesz­kań­ców nie pro­wa­dzi przy­do­mo­wych kom­po­stow­ni­ków, w któ­rych można także zago­spo­da­ro­wać część odpa­dów.
W celu poprawy gospo­darki odpa­dami, aby obecny sys­tem mógł zacząć dzia­łać lepiej zno­we­li­zo­wano prze­pisy prawne, które rów­no­cze­śnie dosto­so­wano do wymo­gów unij­nych, aby osią­gać lep­sze wskaź­niki segre­ga­cji odpa­dów, ich odzy­sku i recy­klingu.
O nowym sys­te­mie gospo­darki odpa­dami na tere­nie Gminy można prze­czy­tać na spe­cjal­nie do tego utwo­rzo­nej stro­nie sadki.greenkey.pl W chwili obec­nej Gmina jest w trak­cie opra­co­wy­wa­nia sze­regu doku­men­tów, które umoż­li­wią wpro­wa­dze­nie nowego sys­temu.
Wpro­wa­dze­nie nowego sys­temu ma umoż­li­wić zapla­no­wa­nie racjo­nal­nych dzia­łań pro­gra­mo­wych na dal­sze lata i polep­sze­nie efek­tyw­no­ści ist­nie­ją­cego już sys­temu gospo­darki odpa­dami na tere­nie gminy. Zawarte w nim roz­wią­za­nia orga­ni­za­cyjne oraz logi­styczno – tech­niczne przy­czy­nią się do wła­ści­wego, zgod­nego z wymo­gami ochrony środo­wi­ska, zago­spo­da­ro­wa­nia powsta­ją­cych odpa­dów.
Mimo, iż ustawa została dopiero co uchwa­lona, to już na począt­ko­wym eta­pie jej obo­wią­zy­wa­nia widoczne są liczne pro­blemy, które powo­dują nie­zro­zu­mie­nie prze­pi­sów lub trud­no­ści z dosto­so­wa­niem nowych prze­pi­sów do warun­ków lokal­nych, które w każ­dej gmi­nie są różne.
W chwili obec­nej trwają prace nad nowe­li­za­cją ustawy. Dąży się m. in. do tego aby zapro­po­no­wane roz­wią­za­nia umoż­li­wiały gmi­nom racjo­nalną i ela­styczną poli­tykę w zakre­sie usta­le­nia opłat za odbie­ra­nie odpa­dów komu­nal­nych od wła­ści­cieli nie­ru­cho­mo­ści i gospo­da­ro­wa­nia tymi odpa­dami. Zapro­po­no­wane poprawki mają dawać przede wszyst­kim moż­li­wość róż­ni­co­wa­nia opłat, co ozna­cza, że na tere­nie jed­nej gminy moż­liwe będzie wpro­wa­dze­nie róż­nych metod usta­le­nia opłat za gospo­da­ro­wa­nie odpa­dami, a co za tym idzie róż­nych wyso­ko­ści opłat. Zmiany mają dawać także moż­li­wość finan­so­wa­nia przez gminy z opłat pobra­nych za gospo­da­ro­wa­nie odpa­dami komu­nal­nymi wypo­sa­że­nia nie­ru­cho­mo­ści w pojem­niki, a także worki do zbie­ra­nia odpa­dów komu­nal­nych oraz utrzy­my­wa­nie ich w nale­ży­tym sta­nie.
Należy zauwa­żyć, że mimo wzbu­dza­nia wielu kon­tro­wer­sji i nie­zgod­no­ści, pod­pi­sana w dniu 1 lipca 2011 r ustawa o zmia­nie ustawy o utrzy­ma­niu czy­sto­ści i porządku w gmi­nach, ma przede wszyst­kim na celu popra­wie­nie jako­ści i opty­ma­li­za­cję funk­cjo­no­wa­nia gospo­darki odpa­dami w skali lokal­nej, co będzie prze­kła­dać się na poprawę efek­tyw­no­ści w skali regionu i woje­wódz­twa, zarówno w aspek­cie roz­woju gospo­dar­czego, eko­no­micz­nego, spo­łecz­nego jak i w aspek­cie eko­lo­gicz­nym. Ma to szcze­gólne zna­cze­nie w kon­tek­ście wypeł­nia­nia zało­żeń Kra­jo­wego Planu Gospo­darki Odpa­dami oraz dyrek­tyw unij­nych, zakła­da­ją­cych znaczne ogra­ni­cze­nie ilo­ści odpa­dów tra­fia­ją­cych na skła­do­wi­ska.
Wyma­gać będzie to nakładu sił i środ­ków finan­so­wych oraz sta­łego moni­to­ringu bie­żą­cych potrzeb jego dosto­so­wy­wa­nia do zmie­nia­ją­cych się warun­ków spo­łecz­nych i gospodarczych.

Nowy sys­tem gospo­darki odpa­dami w Gmi­nie Sadki

Pro­blem gospo­darki odpa­dami w kraju, od lat nie pozo­staje roz­wią­zany w spo­sób kom­plek­sowy. Czę­sto obser­wuje się w tym zakre­sie pato­lo­gie, pole­ga­jące na wyrzu­ca­niu odpa­dów do przy­droż­nych rowów i do lasu. Powo­duje to znaczne zmniej­sze­nie atrak­cyj­no­ści gminy i utratę jej dobrego wize­runku. Nie poma­gają akcje pro­eko­lo­giczne i edu­ka­cyjne np. dni sprzą­ta­nia świata.
Dotych­czas, każdy wła­ści­ciel pose­sji z terenu Gminy Sadki, pod­pi­sy­wał umowę na wywóz odpa­dów z terenu swo­jej nie­ru­cho­mo­ści. Obo­wią­zek taki spo­czy­wał na całej spo­łecz­no­ści, ale nie zawsze był on wypeł­niany. Część miesz­kań­ców nie ma pod­pi­sa­nej umowy lub jest ona wyłącz­nie „na papie­rze”, a odpady są zago­spo­da­ro­wy­wane we wła­snym zakre­sie, czę­sto palone w pie­cach cen­tral­nego ogrze­wa­nia. Gmina nie posiada narzę­dzi, które pozwa­la­łyby na kon­trolę miesz­kań­ców w tym zakre­sie.
W celu osią­gnię­cia ocze­ki­wa­nych efek­tów w postaci budowy nie­zbęd­nej infra­struk­tury i osią­gnię­cia wyma­ga­nych pro­gów odzy­sku poszcze­gól­nych frak­cji odpa­dów np. szkła czy two­rzyw sztucz­nych (co zostało narzu­cone przez prze­pisy unijne) pod­jęto próbę budowy nowego sys­temu. W dniu 1 lipca 2011 r. została uchwa­lona ustawa o zmia­nie ustawy utrzy­ma­niu czy­sto­ści i porządku w gmi­nach, któ­rej zało­że­nia od lat funk­cjo­nują w kra­jach Europy Zachod­niej.
Zgod­nie z zapi­sami nowej ustawy, za odbiór odpa­dów komu­nal­nych z pose­sji odpo­wie­dzialne będą samo­rządy. Nakłada to na poszcze­gólne gminy bar­dzo dużo obo­wiąz­ków wraz ze wska­za­niem poszcze­gól­nych ter­mi­nów wyko­na­nia kolej­nych zadań. Ozna­cza to, że mak­sy­mal­nie od 1 lipca 2013 roku, musi zacząć funk­cjo­no­wać nowy sys­tem. Od czasu wej­ścia w życie zapi­sów uchwał jakie podej­mie Rada  Gminy, miesz­kańcy zostaną objęci wspól­nymi zasa­dami. Roz­wią­zane zostaną dotych­cza­sowe umowy, a odbio­rem odpa­dów zaj­mie się gmina. To ona w imie­niu wła­ści­cieli nie­ru­cho­mo­ści pod­pi­sze umowę z przed­się­bior­stwem, które funk­cjo­no­wać będzie na okre­ślo­nym tere­nie. Firma ta zosta­nie wybrana w dro­dze prze­targu w celu wyło­nie­nia naj­ko­rzyst­niej­szej oferty. Koszty gospo­da­ro­wa­nia odpa­dami pokry­wane będą przez usta­loną opłatę, czyli tzw. „poda­tek śmie­ciowy”. Będzie on uwzględ­niał rów­nież koszt obsługi admi­ni­stra­cyj­nej nowego sys­temu, trans­portu oraz selek­tyw­nego zbie­ra­nia. Opłata zosta­nie usta­lona w opar­ciu o zało­że­nia usta­wowe i naj­praw­do­po­dob­niej będzie to opłata za każ­dego miesz­kańca który zamiesz­kuje daną nie­ru­cho­mość. Przy­kła­dowo, jeśli w gospo­dar­stwie domo­wym miesz­kają 3 osoby to opłata zosta­nie usta­lona wg wzoru: liczba miesz­kań­ców (3 osoby) x stawka opłaty.
Aby okre­ślić wyso­kość opłaty, każdy wła­ści­ciel nie­ru­cho­mo­ści będzie skła­dał dekla­ra­cje o ilo­ści osób, jaka zamiesz­kuje daną nie­ru­cho­mość, o sza­cun­ko­wej ilo­ści odpa­dów wytwo­rzo­nych oraz o tym, czy będzie segre­go­wał odpady. Należy pamię­tać, że każdy miesz­ka­niec będzie wno­sił stałą opłatę, jed­nak kwota ta będzie niż­sza, jeśli odpady będą odbie­rane selek­tyw­nie. Jeśli miesz­kańcy będą segre­go­wać odpady, pozwoli to na obni­że­nie kosz­tów sys­temu i obni­że­nie opłaty. Odpady, które zbie­rane będą w spo­sób selek­tywny to: papier, metal, two­rzywa sztuczne, szkło, opa­ko­wa­nia wiel­ko­ma­te­ria­łowe (np. kar­to­niki po soku i mleku), odpady ule­ga­jące bio­de­gra­da­cji, prze­ter­mi­no­wane leki i che­mi­ka­lia, zużyte bate­rie i aku­mu­la­tory, zużyty sprzęt elek­tryczny i elek­tro­niczny, odpady wiel­ko­ga­ba­ry­towe (np. meble), odpady budow­lane i zużyte opony. Nie ozna­cza to jed­nak, że przy każ­dej pose­sji będzie usta­wiona tak duża ilość pojem­ni­ków. Część frak­cji będzie odbie­rana w spe­cjal­nie do tego wyzna­czo­nych miej­scach zlo­ka­li­zo­wa­nych na tere­nie gminy.
Pod­su­mo­wu­jąc cały sche­mat postę­po­wa­nia, będzie prze­bie­gał w nastę­pu­jący spo­sób:
1) Wła­ści­ciel nie­ru­cho­mo­ści składa dekla­ra­cję do gminy.
2) Gmina ustala stawki opłat.
3) Opłaty są wno­szone na rachu­nek gminy przez wła­ści­cieli nie­ru­cho­mo­ści.
4) Przed­się­bior­stwo wyło­nione w dro­dze prze­targu odbiera odpady komu­nalne od wła­ści­cieli nie­ru­cho­mo­ści.
Dzięki pod­ję­tej współ­pracy z firmą Green Key, Gmina Sadki jest w trak­cie przy­go­to­wań do wpro­wa­dze­nia nowego sys­temu gospo­da­ro­wa­nia odpa­dami. W trak­cie opra­co­wy­wa­nia jest sze­reg doku­men­tów, m.in. kon­cep­cja gospo­da­ro­wa­nia odpa­dami, wzory dekla­ra­cji czy pro­po­zy­cja usta­le­nia sta­wek opłat. Wszyst­kie doku­menty powstają w ścisłej współ­pracy z wła­dzami i pra­cow­ni­kami gminy. Pla­no­wane są akcje infor­ma­cyjno – edu­ka­cyjne mające na celu przy­bli­że­nie miesz­kań­com opi­sy­wa­nego pro­blemu. Na stro­nie gminy dostępny jest rów­nież moduł inter­ne­towy www.sadki.greenkey.pl gdzie znaj­duje się wiele nie­zbęd­nych infor­ma­cji i wska­zó­wek tak aby miesz­kańcy mogli na bie­żąco posze­rzać swoją wie­dzę oraz obser­wo­wać postępy prac.